ေပၚပင္ဘာသာေရး

ေပၚပင္ လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ ဘန္းစကားရဲ႕ အဓိပၸယ္ၿမန္မာစကားမွာ ၾကားဖူးမွာပါ။ တကယ္အစစ္အမွန္မဟုတ္ပဲနဲ႕ ေပၚၿပဴလာ ၿဖစ္ရံု လူအမ်ား အာရံုစိုက္ခံရရံု တစ္ခုခုကို လုပ္ၿပတယ္လို႕ ဆိုလိုပါတယ္။ လူေတြကိစၥေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ ေပၚပင္လုပ္တတ္ၾကပါတယ္။ အႏုပညာ၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ပညာေရး အစရွိသၿဖင့္ေပါ့။ အဆိုးဆံုံုးကေတာ့ ဘာသာေရးမွာ ေပၚပင္လုပ္ၾကတာပဲ။

ဘာသာေရးနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ အခမ္းအနား(သို႕) ပြဲတစ္ခ်ိဳ႕မွာ လူတစ္ခ်ိဳ႕ရဲ႕ ေပၚပင္လုပ္မႈ႕ေတြက မၿမင္ခ်င္ အဆံုးပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္အဓိက ဆိုလိုခ်င္တာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဗုဒၶဘာသာ ပြဲေတြကိုပါ။ ကၽြန္ေတာ္ေတြ႕ဖူး တဲ့လူတစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဘာသာေရးနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ဘာမွ အသိပညာ မရွိပဲ လူရိုေသရွင္ရိုေသၿဖစ္ရံု နာမည္ႀကီးရံု ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႕ ဘာသာေရး အေရၿခံဳတာတတ္ၾကပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ အလွဴေငြေတြ အမ်ားႀကီးမတည္ မိမိနာမည္ကို စာလံုးအႀကီးႀကီးနဲ႕ ေဖာ္ၿပခိုင္းေပမယ့္ ဘာသာေရး အယူနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တစ္လံုးမွ မသိတဲ့ သူေတြလည္း ဒုနဲ႕ေဒးပါ။

ကၽြန္ေတာ္ အလွဴတစ္ခုမွာ ေတြ႕ဖူးတဲ့ သူေဌးမႀကီးတစ္ေယာက္ဆိုရင္ စကားလက္ဆံုက်တိုင္း သူ႕မရဲ႕ ေၿမာက္မ်ားလွ တဲ့ အလွဴဒါနေတြ အေၾကာင္း ေၿပာလို႕ မဆံုးပါဘူး။ ဘယ္ဘုရားကို ထီးေတာ္တင္တာ၊ ဘယ္ေစတီ ေရႊခ်တာ၊ ဘယ္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ သိမ္ေဆာက္လွဴတာ စသၿဖင့္ စသၿဖင့္။ အဲဒီ သူေဌးမႀကီးက တစ္ခါတစ္ေလ ဆက္ေၿပာတတ္ေသးတယ္။ ကၽြန္မ ေနာက္ဘ၀အတြက္ေတာ့ ဘာမွ ပူစရာမလိုေတာ့ဘူးတဲ့။ အခုဆိုရင္ ကၽြန္မလွဴထားတဲ့ အလွဴအတန္းေတြေၾကာင့္ နတ္ၿပည္မွာ ကၽြန္မအတြက္ ဗိမာန္ေတာင္ ေဆာက္ၿပီး ေလာက္ၿပီတဲ့ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္ သူေဌးမႀကီးကို တစ္ခုပဲေမးခ်င္ပါတယ္။ သူေဌးမႀကီးက အလွဴအတန္းလုပ္ေနတာ လား ဒါမွ မဟုတ္လူ႕ၿပည္ဘဏ္ကေန နတ္ၿပည့္ဘဏ္ကို ပိုက္ဆံ လႊဲေနတာလားလို႕။

ဘယ္လိုပဲ ၿဖစ္ၿဖစ္ သူမကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဗုဒၶဘာသာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ေနရာ အေပးအခံရဆံုးပါ။ အမ်ားဆံုး လွဴထားတာကိုး။ ဘယ္မွာ ၿဖစ္ၿဖစ္ သူမက ထိပ္ဆံုး၀ိုင္းမွာပါပဲ။

အလွဴအတန္းနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ဆရာေမာင္သစ္ဆင္း စာအုပ္ထဲက အေၾကာင္းအရာေလး တစ္ခုမွ်ေ၀ခ်င္ပါတယ္။ တစ္ခါက ရြာတစ္ရြာမွာ သူေဌးႀကီးတစ္ေယာက္ရွိတယ္တဲ့။ တစ္ခါေတာ့ အဲဒီ သူေဌးႀကီးက ေတာင္ေက်ာင္း ဆရာေတာ္ဆီလာၿပီး နဂိုရွိေနတဲ့ ပ်ဥ္ေထာင္ ေက်ာင္းေလးအစား တိုက္ေက်ာင္း လွဴဖို႕ လာေလွ်ာက္တင္ ပါသတဲ့။ ဆရာေတာ့က သူေဌးႀကီးကို ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းလွဴမယ့္အစား ရြာက စာသင္ေက်ာင္း ကပ္မိုးကပ္ကာ ေလးကို ေကာင္းေအာင္လွဴလိုက္ပါလို႕ အႀကံေပးတယ္။ သူေဌးႀကီးကလည္း ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းပဲ လွဴမယ္ တြင္တြင္ ေၿပာေနပါသတဲ့။ ဆရာေတာ္ကလည္း ေနာက္ဆံုး နားခ်လို႕ မရတဲ့ အဆံုး ဒကာ မလွဴတတ္ေသး ပါဘူး လို႕ေၿပာခ်လိုက္တယ္တဲ့။ အဲဒီေတာ့ တစ္သက္လံုး အလွဴေရစက္ လက္နဲ႕ မကြာေနလာတဲ့ သူေဌးႀကီး လည္း စိတ္ဆိုးသြားၿပီး ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေပၚက သုတ္ခနဲ ထၿပန္သြားပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ သူေဌးႀကီးက ေၿမာက္ေက်ာင္းမွာ ခမ္းနားလွတဲ့ တိုက္ေက်ာင္းႀကီး တစ္ေဆာင္ ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းလိုက္ပါသတဲ့။ ရြာက စာသင္ေက်ာင္းေလးကေတာ့ ဒံုရင္းဒံုရင္းပါပဲတဲ့။

အထက္ပါ အေၾကာင္းအရာေလးကို ဖတ္လိုက္ရင္ ဆရာေမာင္သစ္ဆင္းရဲ႕ ဆိုလိုရင္းကို သေဘာေပါက္ပါလိမ့္မယ္။ အဲလိုအလွဴမ်ိဳးကို ကၽြန္ေတာ့္ မိတ္ေဆြ တစ္ေယာက္ကေတာ့ ၿမိဳ႕မ်က္ႏွာဖံုး အလွဴလို႕ ဆိုသဗ်။ ၿမိဳ႕မ်က္ႏွာဖံုး ၿဖစ္ခ်င္လို႕ လွဴတဲ့ အလွဴေပါ့ဗ်ာ။ လူတစ္ခ်ိဳ႕က ေသရင္ ေရႊထီးေဆာင္းရတဲ့ ေက်ာင္းဒကာဘြဲ႕ကိုပဲ လိုခ်င္ၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ တကယ္လိုအပ္တဲ့ ေနရာမွာက ဘာမွမရဘူး ၿဖစ္သြားေရာ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕နဲ႕ သိတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါးက မိန္႕ဖူးတယ္။ ဒကာတို႕ ဘုန္းႀကီးဆြမ္းပြဲမွာ ဆြမ္းခြက္ ႏွစ္ဆယ္ ၿပည့္ေအာင္လွဴမယ့္အစား မိဘမဲ့ကေေလးေက်ာင္းမွာ ထမင္းတစ္နပ္ ေကၽြးလိုက္ပါလားတဲ့။ ဘုန္းႀကီးတို႕အတြက္က ဟင္းခြက္ႏွစ္ဆယ္ မလိုပါဘူးတဲ့။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဘုန္းဘုန္းေၿပာတာကို အၿပည့္အ၀ ေထာက္ခံတယ္။

အဲလိုေၿပာလို႕ ေက်ာင္းတို႕၊ သိမ္တို႕၊ ေစတီတို႕ကို လွဴစရာမလို ဘူးလို႕ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ တစ္ကယ္ လိုအပ္ေနတာကို အရင္ဆံုးလုပ္သင့္ပါတယ္။ ေက်ာင္းေကာင္းမွ၊ သိမ္ႀကီးဟီးေနမွ ေစတီ ၀င္းေနမွ ဗုဒၶ ဘာသာထြန္းကားတယ္လို႕ ဆိုလို႕မရပါဘူး။ ဘာသာ၀င္ အေရအတြက္မ်ားတိုင္း ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားတယ္ လို႕ဆိုလို႕မရပါဘူး။ အသိပညာရွိမွ တကယ္ထြန္းကားတာပါ။ အသိပညာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္ အေလးေပး လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ။

တစ္ခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာ ဘာသာေရးနဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ႕ ေရာေနတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ ေရွာင္လို႕ မရပါဘူး။ ဥပမာ ရွင္ၿပဳမဂၤလာဆိုရင္ ဘာသာေရးအၿပင္ ၿမန္မာယဥ္ေက်းမႈ႕ တစ္ခုလိုကို ၿဖစ္ေနပါၿပီ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘာသာေရးပြဲေတြက ယဥ္ေက်းမႈ႕ ေရာေနၿပီး ဘာသာေရးအယူအဆလား လူေတြ (ဘာသာေရး ဂိုဏ္းဆရာေတြ) ထြင္ထားတဲ့ ထံုးစံေတြလား ခြဲရခပ္ခက္ခက္ေတာင္ ၿဖစ္ေနပါၿပီ။ ေရွးရိုးဆန္တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ အေဒၚတစ္ေယာက္ဆိုရင္ ဘုရားတို႕ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတို႕ သြားေတာ့မယ္ဆိုရင္ ပုဆိုး အတင္း၀တ္ခိုင္းပါတယ္။ ေဘာင္းဘီရွည္နဲ႕ မလိုက္နဲ႕တဲ့။ ဗုဒၶဘာသာ ၿမန္မာလူမ်ိဳးေတြပဲ။ ပုဆိုးနဲ႕မွ ေကာင္းမွာေပါ့။တဲ့။ ဒီေနရာမွာ နည္းနည္းေရာေထြးေနပါတယ္။ ပုဆိုး၀တ္တာ ဗုဒၶဘာသာ နဲ႕ ဘာမွ မဆိုင္ပါဘူး။ ၿမန္မာ ယဥ္ေက်းမႈ႕ အရ သာပုဆိုး၀တ္ၾကတာပါ။ (ဒါေတာင္ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာသန္းထြန္းက ပုဆိုး၀တ္တာ ၿမန္မာ ယဥ္ေက်းမႈ႕ မဟုတ္ဘူးလို႕ ဆိုထားတာ ဖတ္ဖူးသလိုပဲဗ်)

နယ္က ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းက ေစတီေလးတစ္ဆူမွာ ထီးတင္ပြဲႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႀကံဳဖူးတာေလး ေၿပာပါရေစ။ ေစတီက သိပ္မႀကီးပါ။ ႏွစ္ထပ္တိုက္ တစ္ခုစာေလာက္ေတာ့ ရွိပါမည္။ ထိုေစတီကို ေက်ာင္းထိုင္ ဆရာေတာ္ကိုယ္တိုင္ ထီးတင္ရမည္ဟု (မည္သူကမွန္းမသိ) ဆိုပါသည္။ ဆရာေတာ္မွာ အသက္ငါးဆယ္ေက်ာ္ ေၿခာက္ဆယ္နီးပါးရွိပါသည္။ ေစတီ ထီးတင္ရန္ေဆာက္လုပ္ထားေသာ ၀ါးလံုးၿငမ္း ခေနာ္နီ ခေနာ္နဲ႕ ေပၚတြင္ တက္၍ ထီးတင္သည္မွာ ေအာက္မွ ၾကည့္ရွဳ႕သူမ်ား အသည္းတယားယားရွိလွပါသည္။ တစ္ခုေၿပာဖို႕ က်န္ခဲ့ပါသည္။ ထီးမတင္မွီ အထက္ပါထီးေတာ္ႏွင့္ လိုအပ္သည့္ ပစၥည္းမ်ားကို ဆရာေတာ္၊ အလွဴရွင္မ်ား အၿခားေသာ အေရးႀကီး ပုဂၢိဳလ္ မ်ားကကိုင္ေဆာင္ၿပီး ေစတီကို ဘယ္ႏွစ္ပတ္ဆိုလားမသိ ပတ္ရေသးသည္။ ထိုအခ်င္းအရာမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာ အယူ၀ါဒႏွင့္ မည္သို႕သက္ဆိုင္ပါသနည္း။ ေစတီေပၚသို႕ ထီးေတာ္တင္သည့္ ကိစၥကို ကၽြမ္းက်င္ေသာ အင္ဂ်င္နီယာ၊ လက္သမား အစရွိသူတို႕က ၿပဳလုပ္လွ်င္ ပိုမေကာင္း ဘူးလား။ အကယ္၍ အခန္႕မသင့္ပါက ဆရာေတာ္ ၿပဳတ္က်ၿပီး အနာတရာ ၿဖစ္၍ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပ်ံလြန္ေတာ္မူ၍ ေသာ္လည္းေကာင္း ၿဖစ္ပါက ဗုဒၶဘာသာ ၀င္မ်ားအတြက္ ပိုၿပီး မနစ္နာ ႏိုင္ဘူးလား။ စဥ္းစားမိတာပါ။ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ေတာ့ အယူအဆတူခ်င္မွ တူပါလိမ့္မည္။

ကၽြန္ေတာ္ေတြ႕ဖူးတဲ့ လူတစ္ခ်ိဳ႕က ေပၚပင္ေတြပဲ လိုက္လုပ္ေနၾကၿပီး သစၥာေလးပါး ဘာလဲဆိုတာေတာင္ မသိပါဘူး။ (မိတ္ေဆြ မယံုရင္ မိတ္ေဆြပတ္၀န္းက်င္မွာရွိတဲ့ လူအခ်ိဳ႕ကို သစၥာေလးပါး ဘာလဲဆိုတာ ေမးၾကည့္ပါ။ အဓိပၸာယ္ကို ရွင္းၿပခိုင္းပါ။ ၾကက္တူေရြးစကား ေၿပာသလို ပါဠိလို ရြတ္ႏိုင္တာကို သိတယ္လို႕ မမွတ္ယူပါႏွင့္)။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဘြဲ႕ရၿပီးမွ သစၥာေလးပါး ဘာဆိုတာ စာအုပ္တစ္ခ်ိဳ႕ရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကာင့္ သိတာပါ။ တစ္သက္လံုးမိရိုးဖလာ ကိုးကြယ္လာခဲ့တာပါ။ သစၥာေလးပါး ဘာမွန္းမသိေသာ ဗုဒၶဘာသာ ဘာသာ၀င္ ဟူေသာ စကားလံုးသည္ ႏွစ္ဆယ့္ တစ္ရာစု အတြက္ အေကာင္းဆံုးေသာ ဟာသ တစ္ခု ၿဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

အခုအခ်ိန္မွာ လူတစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဘာသာေရးဂိုဏ္းဆရာ တစ္ခ်ိဳ႕ တီထြင္ဖန္တီးထားတဲ့ အရာေတြေနာက္ တစ္ေကာက္ေကာက္လိုက္ရင္း အခ်ိန္ေတြ ေငြေတြ ကုန္ေနၾကပါတယ္။ ေပၚပင္ဘာသာေရး၊ ၿမိဳ႕မ်က္ႏွာဖံုး ဘာသာေရး ေတြပဲလုပ္ေနၾကပါတယ္။ လူေသလူၿဖစ္ စာအုပ္ေရးခဲ့တဲ့ ဆရာေတာ္ ရွင္ဥကၠဌ စကားနဲ႕ ဆိုရရင္ 'ယုန္ခ်ိဳနဲ႕ ၿပဳလုပ္ထားတဲ့စူးၿဖင့္ ပုဇြန္ေသြးကို ေဖာက္ယူရန္ႀကိဳးစား ေနၾကသည္' ဆိုသလိုပါပဲ။

ေအာက္တိုဘာ၊၂၀၁၀။

မိုးတိမ္ညိဳ